Settlement of dispute between the Patriarch Bertold V and Count Maynard III of Gorizia by way of the arbitrational sentence promulgated by arbiters Bernard of Strassold and Clizo of Mels. Among other things, the Gorizian is forced to relinquish everything he had usurped in Istria.
Annoa Dominice incarnationis millesimo ducentesimo quinquagesimo primo, indictione nona, die dominico octavo intrante ianuario.
In Civitate in palatio patriarchali, presentibus domino Wolrico episcopo Triestino, Gerardob electo Iustinopolitano, magistro Bertoldo de Fagedis, Benencontro, Henrico Scrizulinoc et Artico canonicis Aquileiensibus, Garcemonio scolastico Civitatense, Corado de Buga canonico Concordiense, Pizanomo canonico Tarvisino nec non Diaquinod de Camino, Rixaldo et Petro domini Wezelonis de Camino, Ludovico de Zumpico, Henrico et Woargendo fratribus de Cero inferiori, Meinardo et Chons fratribus de Cero superiori, Meinardo de Cedeiphe, Petemanof et Suarzuta fratribus de Ragonia, Suarsmanog de Cormono, Wolrico Wuga de Maniaco et Bilero de Portis, Andreah decano, Jacobo de Orsone, Tomasino et Badascula et Ioanne filio de Ruvignaco, Guarnero de Sowuberch, Ioanne filio domini Reinerii de Civitate, Antonio Ceraldi et Poldo de Ultrapontemi notariis testibus et aliis.
Cum inter dominum Bertoldum venerabilem patriarcham Aquilegensem nomine universalis et Aquilegensis ecclesiarum ex parte una, et dominum Meinardum comitem Goritie advocatum Aquilegensis ecclesie ex altera, exorta sit hactenus hinc inde ac diutius ventilata multiplex materia questionum procurante humani generis inimico, favente tandem Illo, Qui dissidentium mentesj ad unam sepe reconducit voluntatem, ut inter eos pacis et concordie foedera reformentur,k domini Bernardus de Strasou et Clizoi de Mels arbitri electi ab eis concorditer amicabiles compositores seu communes amici, sicut partes confitebantur ibidem legente de mandato ipsorum Bilielmo de Mazacha de Urbino notario iuxta eos, talem in scriptis protulerunt sententiam, sic dicentes:
Inl nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti, amen.
Nos Bernardus de Strasou et Clizoi de Mels arbitri electi amicabiles compositores seu communes amici a domino patriarcha et a comite supradicto, habito pleno arbitrio seu facultate sententiandi, componendi et finiendi ad nostram solummodo voluntatem de omni materia questionum que fuerant inter eos, dicimus, diffinimus, pronunciamus, sententiamus et precipimus partibus ibidem volentibus audire sententiam:
[1] Quod dominus comes predictus in primis iuret stare et parere mandatis ecclesie, et quod amicari de cetero debeat domino patriarche, et dominus Patriarcha eidem comiti amicetur mutuum ad invicem pacis osculum assumentes. Quo facto, dominus comes predictus iuravit corporaliter ad sancta Dei ewangelia parere mandatis ecclesie secundum formam scriptam superius. Et in signum pacis osculatus est dominum patriarchamm.
[2] Item dicimus, diffinimus, pronuntiamus et precipimus, quod quicunque amicorum domini comitis, qui eidem comiti ad werram istam contra dominum patriarcham et suos dederit auxilium et favorem et venire voluerit ad mandata ecclesie et domini patriarche, usque ad proximum futurum carnisprivium dominus patriarcha teneatur eum recipere ad gratiam secundum pactum et conditionem quam idem dominus comes et consiliarii curie domini patriarche pro honoren ecclesie et reformatione terre melius cognoverint expedire, quod modum et mensuram non excedat. Et si inter dominum comitem et consiliarios discordia nasceretur, per iustitiam dirimatur.
[3] Item dicimus, diffinimus, pronuntiamus, quod castra Wisilberch et Gospurcho pertinere debeant dicto domino patriarche [et]p Aquilegensi ecclesie cum omni iure et honore, iurisdictione atque districtu, et dominus comes de cetero nihil dicere seu facere habeat in predictis, et de quolibet predictorum ipse dominus comes finem datam et refutationem faciat domino patriarche.
[4] Item dicimus, diffinimus et pronuntiamus, quod castra Arensperch et Wipach cum omni honore, comitatu, dominio et districtu et iurisdictione debeant pertinere domino patriarche et Aquilegensi ecclesie, et quod dominus comes nihil de cetero habeat facere sive dicere in predictis iure successionis vel alio iure, et de quolibet predictorum ipse dominus comes finem datam et refutationem faciat ipsi domino patriarche.
[5] Item dicimus, diffinimus et pronuntiamus, quod Comitatus Metuni et districtus eius de cetero libere pertineant domino patriarche et Aquilegensi ecclesie cum omni iure et honore seu iurisdictione, et quod dominus comes nihil dicere seu facere habeat in predictis. Et si dominus patriarchaq occasione predicti Comitatus cecidisset in aliquam penam solvendamr comiti memorato, ipsa pena sit cassa et vana, et de ipsa dominus patriarcha ipsi comiti minime teneatur. Faciat insuper dictus comes domino patriarche de omnibus predictis et singulis finem datam et refutationem et de quolibet predictorum.
[6] Item pronuntiamus, quod dominus patriarcha et sui fideiussores non teneantur domino comiti in aliquo de mille marchis, quas ipsi domino comiti in Hystria promiserat dominus patriarcha, et ipsum dominum patriarcham et fideiussores eius pro dictis mille marchis de ipsa promissione duximus penitus absolvendos, et de ipsis marchis dictus dominus comes finem et remissionem faciats domino patriarche pro se et nomine fideiussorum pecunie memorate.
[7] Item de duobus millibus et quadragintis marchis quas ipsi comiti apud Manzanum dederat dominus patriarcha et eum et Aquileiensem ecclesiam duximus penitus absolvendos, ita quod fideiussores propterea dati sint omnino soluti, et omnia propterea facta et gesta quomodocumque et qualitercumque sint cassa et irrita, ett bona pro dicta pecunia obligata libere ac sine controversia remaneant cum omni iure suo ad dominum patriarcham et ecclesiam Aquilegensem.
[8] Item precipimus, quod castrum de Harperch apud Manzanum noviter edificatum per dominum comitem penitus destruatur et statim.
[9] Item precipimus, quod omnes capti ab utraque parte statim et libere dimittantur, et omnis promissio seu obligatio nullam habeat firmitatem, et fideiussores qui nondum solverunt sint ab obligatione penitus absoluti. Si vero fideiussores solverint ante hanc latam sententiam, a principalibus debitoribus conserventur indemnes.
[10] Item precipimus, quod dominus comes et sui heredes bona fide teneantur servire domino patriarche presenti et suis successoribus contra omnes rebelles ecclesie ac domini patriarche, tam de Foroiulii quam de Marchia Tarvisina hinc ad festum proximum Sancti Georgii et inde ultra ad decem annos, tam tempore pacis quam guerre. Et si infra decem annos predictos pax non fuerat, ipse dominus comes et sui heredes usque ad tempus pacis ipsi domino patriarche et suis successoribus servire nichilominus teneantur secundum formam superius nominatam.
[11] Item precipimus, quod dominus comes laboret bona fide sine fraude cum paisanis Hystrie, cum quibus ipse contraxitu federa iuramenti, quod ipsi absolvant dominum comitem a iuramento quo eis ipse dominus tenetur abstrictus, et ipse, si paisanis placebit, eos absolvat. Quod si obtinebitur, dominus patriarcha teneatur omnibus remittere culpam, et suam reddere gratiam quam perdiderunt occasione iuramenti predicti, salvis iuribus et honoribus domini patriarche, domini comitis et ipsorum paisanorum, si paisani sponte remiserint iuramentum. Si vero remittere nolluerint paisani spontane iuramentum, dominus comes usque ad prefixum terminum inter eos teneatur de vinculo iuramenti, nisi fuerit ante ipsum terminum absolutus. Quom autem expiraverit terminus iuramenti vel dominus comes et ipsi paisani fuerint absoluti, ipse dominus comes et sui heredes teneantur servire domino patriarche de guerra in Hystria sicut in Foroiulii, secundum formam superius nominatam.
[12] Item precipimus, quod dominus comes expedite et libere dimittat omnia bona que occupavit in Hystria ecclesie Aquileiensi, et omnes suas rationes dominum patriarcham pacifice possiderev permittat.
[13] Item precipimus, quod dominus comesw restituat Paburch cum omni suo iure ac districtu idem domino episcopo Parentino omni mora et contradictione procul abiectis.
[14] Item precipimus, quod dominus comes det de suis ministerialibus viginti, quos voluerit dominus patriarcha, qui iurare debeant ad sancta Dei ewangelia iuvare et defendere dominum patriarcham, qui nunc est vel qui [pro]x tempore fuerit, predictas advocatias et feudum quod fuit proprietas et astare sibi ad faciendum predictam sententiam inviolabilem observari et contra ipsum comitem et eius heredes, et contra omnes homines qui contra sententiam facerent memoratam usque ad terminos supradictos.
[15] Item dicimus, arbitramus, sententiamus, pronuntiamus atque precipimus, quod dominus patriarcha et sui successores dare debeant domino comiti vel suis heredibus quattuor millia marcharum pro Aquileiensi ecclesia, ad illum terminum vel terminos quem vel quos nos arbitri concorditer duxerimus ordinandos, bonis omnibus obligatis olim domino comiti pro duobus millibus et quinquaginta marchis per dominum patriarcham, de quibus ipse dominus patriarcha est absolutus, sicut superius est expressum, remanentibus iterato pro duobus millibus et quinquaginta marchis obligatis domino comiti et heredibus suis. Pro mille autem et quingentis marchis ad complendum predictam summam quattuor mille marcharum sit in nostro arbitrio et voluntate ad dandum et obligandum alia bona ecclesie Aquileiensis ubi et sicut credemus utilius expedire. Qu[u]mquey vero consiliariis domini comitis ad quingentas marchas Aquileienses teneatur dare dominus patriarcha et assignare possit possessiones dictis consiliariis pro ducentis marchis, quas ipsi et eorum heredes habeant et teneant quousque dicta pecunia fuerit persoluta. Et si dominus patriarcha non solveret sive successoresz predicta[s]a' quatuor millia marchas et ducentas marchas in termino seu terminis ordinandis, et dominus comes predictus et sui heredes habere debeant in feudum perpetuum ab Aquileiensi ecclesia dictas possessiones obligatas eidem comiti pro duobus millibus et quingentis marchis et alias etiam quas pro mille et quingentis marchis, nos arbitri facimus sibi pro pignore assignari et illas possessiones, quas habebunt consiliarii. Similiter, si dominus patriarcha vel sui successores non redimant infra terminum quem duxerimus ordinandum, ipsi consiliarii et heredes eorumb' ab Aquileiensi ecclesia in feudum perpetuum recognoscant, et quod dominus patriarcha, vel qui sibi succedet, faciat per ecclesiam Romanam, per Aquileiensem Capitulum et ministeriales Aquileiensis ecclesie predicta omnia et singula confirmari.
[16] Item precipimus, quod, si quis vellet facere vel movere guerram contra comitem memoratum vel vellet de guerra irruere contra ipsum, dominus patriarcha et eius successores bona fidec' teneanturd' iuvaree' ipsum comitem et defendere et heredes eius usque ad festum proximum Sancti Georgii et inde ultra ad decem annos et tantum plus quantum guerra ecclesie vigeret. Et si dominus patriarcha vel successores eius non fecerint confirmari per Romanam ecclesiam, Aquileiensem Capitulum et ministeriales, sicut superius est expressumf', omnia et singula supradicta, velg' ipsum comitem et heredes eius non iuvaret de guerra, patriarcha et sui successores si quis de werra invaderet comitem memoratum eth' eius heredes usque ad terminum memoratum, dominus comes et sui heredes habere debeant ista castra Wipach et Arensperch cum omni honore, districtu et iurisdictione atque comitatu in integrum ad proprium, et ipsa castra ratione proprietarii et nomine pene ad dictum comitem debeant pertinere.
[17] Item precipimus, quod dominus patriarcha prorsus restituati' portum Latisane domino comiti, et quod homines dicti comitis in portu eodem gratiam habeant comitis memorati, et dominus comes aliquem de ipso portu non offendat in persona vel rebus occasione qua dederunt dictum portum habitatores ibidem domino patriarche.
[18] Item precipimus, quod dominus patriarcha destrui faciat castrum montisj' Sancti Georgii, et omnia edificia in ipso monte facta de novo penitus destruantur.
[19] Item precipimus, quod quicquid per mortem olim Radebotti de Ronchis in villa de Ronchis devolutum est ad dominum patriarcham et Aquileiensem ecclesiam, dominus comes et sui heredes perpetuo habeant et teneant in feudum, sicut idem Radebottus in pace habuit et possedit, salvo iure omnium qui in villa de Ronchis aliquid habentk' vel hactenus habuerunt.
[20] Precipimus insuper, quod de omni discordia, lite, rancore seu controversia que hactenus fuerit inter eos, sit finis, pax, remissio et concordia reformata remanente adhuc libero arbitrio seu dominio nobis arbitris arbitrandi, finiendi, pronuntiandi, sententiandi et interpretandi semel et pluries supra litibus, discordiis, discensionibus et controversiis que hactenus inter dictas partes quomodolibet viguerunt.
[21] Item precipimus, quod ambe partes omnia supradicta et singula ipsorum inviolabiliter observare debeant et tenere per se, successores et heredes suos et non contravenire aliqua ratione, exceptione, ingratitudine, iure vel causa. Et si per dominum patriarcham et successoresl' fieret contra predicta vel aliqua predictorum, predicta castra Worsperchm' et Arensperch cum omni iure, honore, comitatu, districtu et iurisdictione tamquam propria in integrum nomine pene pertineant ad dominum comitem predictum et eius heredes et successores. Si vero dominus [comes]n' aut sui heredes attemtarent contra predicta vel aliqua predictorum, cadat ipse et sui heredes a iure sue advocatie, tam Aquileiensis ecclesie quam civitatis Aquileiensis, Civitatis Austrie et monasteriorum omnium et de advocatia bonorum omnium ecclesiarum, liberorum et ministerialium, et ab omni feudo quod olim fuit proprietas domini Maynardi comitis Goritie patrui predicti domini comitis, quod ipse comes antiquus dedit et tradidit Aquileiensi [ecclesie]o', et postea ambo comites ab Aquileiensi ecclesia receperunt in feudum, et ea bona pertineant ad dominum patriarcham et Aquileiensem ecclesiam, et ex nunc ex ipsis bonis dominus comes pro se suisque heredibus finem datam, cessionem et refutationem faciat domino patriarche pro Aquilegensi ecclesia, si fecerit contra predictap' vel aliqua predictorum. Et pena soluta vel non, pactumq' robur habeat firmitatis.
[22] Item precipimus, quod dominus patriarcha det domino comiti quatuor de suis vassalis et viginti ministeriales, quos dominus comes elegerit, qui iurare debeant ad sancta Dei ewangelia iuvare et defendere dominum comitem et heredes suos, predictas obligationes pro quattuor mille marchis et ducentis marchis, obligata castra pro pena cum honore, iure, comitatu et iurisdictione, et dictam sententiam plene inviolabilem observare, si dominus patriarcha, qui nunc est vel pro tempore fuerit, omnia et singula non servaret predicta usque ad terminos memoratos.
Et hec omnia et singula precipimus ab utraque parte inviolabiliter observari sub pena predicta, ut in instrumento compromissi, salvis privilegiis, iuribus, honoribus, iurisdictionibus etr' omnibus rationibus utriusque partis de quibus non sit habita mentio in predictis.
Cui sententie ambe partes unanimiter consenserunt et eam approbaverunt sibi ad invicem dando, obligando, faciendo et refutando in omnibus et per omnia, sicut superius est expressum, et promittentes mutuo predictam sententiam per se, successores et heredes suos sub penis predictis, quibus solutis vel non solutis pacto rato manente, ratam et firmam habere et tenere perpetuo et non contravenire aliquo iure, ingenio sive fraude, renuncians per pactum et ex certa scientias' dominus patriarcha conscilio generali, de foro competenti, “si diligenti” et capitulo “significasti”, et omni beneficio utriusque iuris et facti et consuetudinis per quod ipse dominus patriarcha vel suit' successores possint se a predictorum observatione tueri.
Adhuc pro parte domini patriarche domini Thomas de Pulcinigo, Bernardus de Strasou, Clyzoy et Henricus de Mels, Iohannes de Cucania, Cono de Murasio, Bernardus de Zucula, Walterus Bertoldus de Spengnuberch, Roprettus de Budri, Matheus de Rivarotta, Conradus de Saccilo, Candedotus de Glemona, Wosalcus de Buinou', Philippus de Wisenberg, Wicardus de Petrapilosa et Hermannus de Portis, presente predicto domino patriarcha vollente et iubente, iuraverunt corporaliter ad sancta Dei ewangelia quod, si quis vellet facere vel movere guerram contra comitem memoratum vel eius heredes, ipsi eos iuvabunt et defendent bona fide hinc ad supradictos terminos, et tantum plus quantum guerra ecclesie perduraret, si dictus comes vel eius heredes occasione ecclesie turbarentur, et quod dabunt eidem comiti et eius heredibus auxilium, conscilium et favorem ad acquirendum dicta castra Wipach et Arensperch, et retinendum pro pena cumv' omni iure, honore, comitatu, districti et iurisdictione tanquamw' propria in integrum, et faciendum et dicendum dictam sententiam in omnibus et per omnia, sicut superius continetur, inviolabilem observari, si dictus dominus patriarcha vel sui successores fecerint contra predicta vel aliqua predictorum.
Ex adversa parte dominus Woldaricus de Raphimberch et Ugo nepos eius, Henricusx' et Damianus de Luonz, Aymz de Golpurchy' et Aymz de Gisyes, presente dicto domino comite volente et iubente, iuraverunt corporaliter ad sancta Dei ewangelia, quod bona fide dabunt auxilium, consilium et iuvamen domino patriarche et suis successoribus, quod ipsi habeant predictas advocatias et teneant pro Aquilegensi ecclesia, et omnia fienda que et quas dictus comes obligavit pro pena, sicut superius continetur, et faciendum et dicendum dictam sententiam inviolabilem observari, si dominus comes faceret contra predicta vel aliqua predictorum.
Insuper, die mercurii XIo intrante ianuario, anno Dominice nativitatis et indictione predictis, in Civitate Austria in domo magistri Beringerii vicedomini domini patriarche, presentibus dominis Henrico episcopo Tergestinoz', magistro Bertoldo de Fagedis, magistro Bonencontra canonicis Aquilegensibus, Biachino de Camino, Conrado de Castiliroa'' testibus et aliis, domini Henricus domini Mathie de Glemona filius et Conradus de Saccillo, presente domino Patriarcha volente et iubente, iuraverunt corporaliter ad sancta Dei ewangelia in omnibus et per omnia, sicut iuraverunt predicti iuratores domini patriarche.
Item eodem die mercurii, loco et presentibus, predicti arbitri nostri volentes finem imponere iurisdictioni eorum, partibus ad hoc consentientibus pronunciaverunt, quod eorum iurisdictio duret eis usque ad proximum futurum Pasca Resurrectionis Dominice et non ultra pronuntiandi inter partes predictas aliquam habeant potestatem.
Predicto vero die dominico, loco primitus scripto et testibus prius scriptis presentibus, Otto de Wastensteyn pro parte domini comitis de ipsius mandato iuravit corporaliter ad sancta Dei ewangelia pro se, sicut predicti ministeriales comitis, ut superius legitur, in omnibus et per omnia iuraverunt.
Ad maiorem evidentiam predictorum et stabilem firmitatem, presens instrumentum fieri iussimus utriusque partis et arbitrorum munitione roboratum.
Ego Ioannes de Pistorio imperiali auctoritate notarius predictis interfui et rogatus scribere scripsi.
Ego Antonius de Malherbis domini Frederici imperatoris notarius his interfui et rogatus meum signum apposui et subscripsi.
a) litteris capitalibus B. b) seq. episcopo canc. B; sic B: pro Conrado (episcopus Iustinopolitanus ab 1245 usque ad 1270). c) ex corr. B. d) sic B: pro Biaquino, sicut ed. Joppi. e) nisi Cecleiph. f) ex corr. B. g) ex Suarsamano corr. B. h) ex Andreas corr. B. i) sic B: pro Ultraponte, sicut ed. Joppi. j) seq. sepe canc. B. k) nomina arbitrorum add. in marg. B. l) litteris capitalibus B. m) osculatus est dominum patriarcham] sic B: pro osculatus est dominus patriarcha, sicut ed. Joppi. n) seq. ac canc. B. o) gospurch B; Mengospurch ed. Joppi. p) om. B; ed. Joppi. q) seq. cecidisset canc. B. r) seq. eidem canc. B. s) seq. pro canc. B. t) add. sup. l. B. u) ex traxit corr. B. v) seq. pacifice exp. B. w) seq. et sui heredes teneantur servire domino patriarche de guerra in Hystria et in Foroiulii secundum formam superius dictam canc. B. x) om. B; ed. Joppi. y) qumque B; quumque ed. Joppi. z) seq. et canc. B. a') predicta B; predictas ed. Joppi. b') add. sup. l. B. c') seq. nec non canc. B. d') add. cum sign. insertionis B. e') seq. du canc. B. f') seq. et canc. B. g') ex per corr. sup. l. B. h') add. sup. l. B. i') ex constituat corr. B. j') seq. ca canc. B. k') ex habeant corr. B. l') seq. et canc. B. m') Wippach ed. Joppi. n') om. B; ed. Joppi. o') om. B; ed. Joppi. p') add. cum sign. insertionis B. q') seq. ro canc. B. r') seq. obm canc. B. s') ex solus corr. B. t') ex suis corr. B. u') sic B: pro Duino, sicut ed. Joppi. v') add. sup. l. B. w') seq. in int canc. B. x') seq. de canc. B. y') Mengospurg ed. Joppi. z') Henrico episcopo Tergestino] sic B: pro Wolrico episcopo Tergestino. a'') ex Castaliro corr. B.
Patriarch Gregory of Montelongo's promise, made on May 12, 1252, to uphold this arbitrational sentence – edited here as doc. 1252_PG.
The arbitrational sentence that meant to finally pacify the recently pro-papal patriarch and his staunch Ghibelline advocate, Count Maynard III of Gorizia, is one of the most important documents uncovering the volatile relations between the two pillars of authority in the ecclesiastical principality of the Aquileian church. The document also shows that the arbitrational attempt from 1249 did not manage to usher in peace (see doc. 1249_CBM).
Whereas the arbitrational sentence aimed to strike a middle ground, giving and taking from both participants in roughly equal measure to ensure peace, it was the patriarch who can be considered the overall winner, at least in the context of Istria (see De Vergottini, cited above).
Regarding Istria (articles 11–13), Count Maynard III was made to release the “paisani” (that is, the populace) of Istria from the oath they swore to him, but only if they would agree. If not, the oath had to be honored, but afterward “the lord count himself and his heirs shall be obliged to serve the lord patriarch in the war in Istria as in Friuli, according to the form named above”. This would mean that the populace of Istria swore not to fight for the patriarch, but only to serve the count. Moreover, the Gorizian was to restitute all the possessions he took in Istria to the patriarch. Taken together, it would seem that Count Maynard III aimed to expand his lordship in Istria at the expense of the Patriarchate of Aquileia, but he was ultimately thwarted in this attempt. Maynard III’s heirs would attempt to do the same multiple times, with varying degrees of success, but they would never manage to completely subject the patriarch’s secular jurisdictions in the region.
The Istrian place “Paburch” remains a mystery. De Vergottini (cited above) interpreted it as “Vrsar”. Whereas Vrsar was indeed a secular property of the bishops of Poreč, and as such would make sense in this context, the toponym “Paburch” bears no resemblance “Orsaria”.
Among the Istrian ministierials, Weichard I of Petrapilosa is featured as the patriarch’s service nobility. However, already Weichard I’s eponymous son and heir would be among the ranks of the Gorizian ministerials, most probably due to the marriage between Elisabeth of Petrapilosa (Weichard I’s daughter) with Henry of Pazin, the leading ministerial of House Gorizia in Istria (see doc. 1264_LH).
The document is also notable for featuring Woscalc of Duino among the ministerials of the Aquileian patriarch, the second and last time that the members of House Duino would appear as such. From this point onward, the lords of Duino would be regularly featured as the ministerials of the counts of Gorizia (see doc. 1238_PGI).
Finally, the threat of loss of the Gorizian’s advocacies, including the advocacy over the Patriarchate of Aquileia, is another unique feature of the document. This threat, however, remained a dead letter as Count Maynard III, even though he would breach the treaty, retained his advocacies intact (see Thaller, cited above).
The publication of the facsimile of B (Venice, Archivio di Stato di Venezia, Consultori in iure, ms. 345: Privileggi antichi d’Acquileia, fols. 21v–25v) is granted free of charge by Archivio di Stato di Venezia by way of the Ministerial Decree No. 108 of March 21, 2024 – esente dal pagamento del canone di concessione perché le riproduzioni di beni culturali e il loro riuso sono destinati alle pubblicazioni liberamente accessibili da chiunque senza il pagamento di un prezzo (cosiddetto open access). We wholeheartedly thank our friends and colleagues for their support of open access scholarship.
Photos by the editor.
The digital facsimile remains under the exclusive copyright of Archivio di Stato di Venezia.