1249_CBM

Era
Vol. 4: A 1209 usque ad 1300
Date
April 1, 1249
Place
Regestum

Patriarch Berthold V of Andechs and Count Maynard III of Gorizia elect arbitrators to arbitrate their disputes.

Source
A = Vienna, Haus-, Hof- und Staatsarchiv, Allgemeine Urkundenreihe, AUR 769.
Previous Editions
France Baraga (ed.), Gradivo za slovensko zgodovino v srednjem veku, vol. 6/1: Listine 1246–1255 (Ljubljana 2002), doc. 82, pp. 101–102 (with references to older editions).
Bernard Günther (ed.), Documenta patriarchalia res gestas Slovenicas illustrantia (Vienna–Ljubljana 2006), doc. P 43, pp. 238–240 (with references to older editions).
FIM Edition
Diplomatic edition based on A.
Transcription

In nomine domini Dei nostri Iesu Christi.

Anno Eiusdem nativitatis millesimo ducentesimo quadragesimo nono, indicione septima, die iovis primo aprilis. 

In campanea Mençani ultra aquam, presentibus domino Olrico episcopo Trigestino, domino Henrico archidiacono Pad(uensi), magistro Bertholdo canonico Aquilegensi, domino Buçacarino de Padua, domino Iohanne de Diana iuris doctoribus, Antonio scriba domini comitis de Goricia et aliis.

Dominus Bertholdus Dei gracia sancte sedis Aquilegie patriarcha pro se et suis successoribus et ecclesia Aquilegensi ex parte una, et dominus Mainardus comes Goricie pro se et suis heredibus ex altera, compromiserunt in dominos Olricum de Rifenberch, ellectum per dictum dominum comitem, et Iohannem de Cucania, ellectum per dictum dominum patriarcham, et dominum Ottonem marchionem prepositum Utinensem1, ellectum communiter per dictum dominum patriarcham et dictum dominum comitem, sicut in arbitros et arbitratores et amicabiles compositores de omnibus dampnisa datis post diem treugue indite inter ipsum dominum patriarcham et suos ex una parte et dictum dominum comitem et suos ex altera, post prelium Goricie per Ivonum nuncium domini Guecili de Prata sacri Imperii vicarii generalis in Marchia et a flumine Ole usque per totum Episcopatum Tridentinum et domini Ecelini de Romano, et de omnibus aliis causis et questionibus habitis inter dictum dominum patriarcham et dictum dominum comitem, et specialiter de causa sive questione trium mansorum dominorum Olrici de Rifenberch et Ugonis eius nepotis, qui iacent in Carsto, et de decima Frici de Valchenberch, qui est in Gvipach, et de mutis et pedagiis, ita quod predicti arbitri, arbitratores et amicabiles compositores possint diffinire, arbitrari, pronunciare, sentenciare, interpretari, declarare, dillucidare, una vice et pluribus et inter eos amicabiliter componere et transigere et per racionem et per concordiam cum so[le]nitateb iuris et sine et suo bono et libero arbitrio, sicut voluerint predicti domini Olricus et Iohannes in concordia, et si dicti duo non possent esse concordes, predictus dominus Otto marchio communiter ellectus solus habeat liberam potestatem arbitrandi et cetera faciendi, ut supra seriatim et per ordinem plenius continetur.

Et quicquid predicti domini Olricus et Iohannes communiter et concorditer vel predictus dominus Otto super predictis vel aliquo predictorum dixerint, laudaverint, arbitrati fuerint, sententiaverint, declaraverint, interpretati fuerint et dillucidaverint, tam die feriato quam non feriato, tam sedendo quam in pedibus stando, predicti domini patriarcha et comes promiserunt unus alteri et dictis arbitris per stipulationem firmum et ratum habere, tenere et non contravenire aliqua racione vel causa, sub obligatione bonorum dicti domini patriarche et ecclesie Aquilegensis et dicti domini comitis.

Et si qua partium contra fecerit vel venerit, nomine pene promisit una pars alteri et dictis arbitris per stipulationem dare et solvere mille marchas Aquilegenses, qua pena comissa et soluta nichilhominus duret arbitrium sive diffinitio dictorum dominorum vel dicti domini marchionis solius, ut supra dictum est, et partes attendere teneantur et stare arbitrio et diffinicioni eorum vel dicti marchionis solius.

Renunciantes dicti dominus patriarcha et comes omni legali auxilio et privilegio ecclesiastico et tam speciali quam communi, eo tamen acto inter predictas partes et arbitros, quod dicta pena pro dimidia dictis arbitris committatur et pro dimidia parti servanti arbitrium.

(SN) Ego Boniohannes de Omnibus Sanctis de Padua domini Fe(derici) imperatoris notarius interfui et rogatus scripsi.

Apparato critico

aadd. cum sign. insertionis A.  bmacula A.


1) Margrave Otto of Hohenburg (by Spittal in Austria).

Medieval Recollections

Arbitrational sentence issued on January 8, 1251 – edited here as doc. 1251_SA.

Selected Bibliography
Pio Paschini, “Bertoldo di Merania patriarca d'Aquileia (1218–1251),” Memorie storiche forogiuliesi 16 (1920): pp. 72, 89.
Heinrich Schmidinger, Patriarch und Landesherr: Die weltliche Herrschaft der Patriarchen von Aquileia bis zum Ende der Staufer (Graz-Cologne 1954), p. 127.
Anja Thaller, “Advocati ecclesiae – zwischen Schutz und Eigennutz. Oder: Warum die Grafen von Görz die Verträge mit der Aquileier Kirche brachen,” Zeitschrift für Historische Forschung 55: Der Bruch des Vertrages: Die Verbindlichkeit spätmittelalterlicher Diplomatie und ihre Grenzen, edited by Georg Jostkleigrewe (2018): pp. 252, 267, 269–273.
Editor's Notes

An attempt to pacify the volatile enmity between the allies of yesteryear, Patriarch Berthold V of Andechs, now officially a pro-papal supporter, and his “protector”, Count Maynard III of Gorizia who remained loyal to the Empire. Peace treaty and a binding arbitrational sentence would be issued only in 1251 (doc. 1251_SA).