Era
Vol. 4: A 1209 usque ad 1300
Date
March 19, 1281
Place
Regestum

Aquileian Patriarch Raymond della Torre and Count Albert I of Gorizia submit their dispute regarding a number of contentious matters to the arbitration of Count Maynard II of Tirol and Gherardo III of Camino.

Source
A = Vienna, Haus-, Hof- und Staatsarchiv, Allgemeine Urkundenreihe, AUR 1637; an exceptionally well-preserved wax hanging seal of Patriarch Raymond is kept together with the parchment, but there are no visible signs where the seal would be attached; perhaps the lower part of the parchment was subsequently cut off or, what seems more likely, the seal actually pertains to AUR 1639 (see doc. 1281_SA).
Previous Editions
Vincenzo Joppi, “Documenti goriziani del secolo XII e XIII,” Archeografo Triestino, ser. 2, 12/1–2 (1886): doc. 45, pp. 50–52.
FIM Edition
Diplomatic edition based on A; the numbering of articles over which the parties arbitrate is introduced by the editor.
Transcription

Anno Domini millesimo ducentesimo octuagesimo primo, indictione nona, die terciodecimo exeunte martio, in Civitate Austria in palatio patriarchali, presentibus domini Bernardo decano ecclesie Civitatensis, Artuico de Castello, Detalmo de Vilalta, Asquino da Varmo, Nicolao de Budrio, Iohanne de Çucula, Iacobo de Rogonia, Rodulfo de Mels, Wilelmo Civitatensi, Petro Utinensi castaldionibus, Iacobo Basadone de Clemona et aliis multis.

Reverendus pater dominus Raymundus Dei gratia sancte sedis Aquilegensis patriarcha pro se ac subditis suis ex parte una et vir magnificus dominus Albertus comes Goricie pro se ac subditis suis ex altera compromiserunt in virum magnificum dominum Maynardum comitem Tirolis et virum nobilem dominum Girardum de Camino presentes, electos ab eis concorditer arbitros, arbitratores et amicabiles compositores, promittentes inter se adinvicem stipulatione stare, parere et non contravenire omni laudo et arbitrio eorum quod laudaverint vel fuerint arbitrati cum scriptura vel sine, semel vel pluries, diebus feriatis et non feriatisa, presentibus partibus et absentibus dum tamen citatis, ubicumque, quomodocumque, quandocumque infra proximos octo dies venturos et ipsis obedire in terminis constituendis et in omnibus et singulis que ipsis arbitris secundum iusticiam vel amorem, plus vel minus, alte vel plane, videbuntur expedire super universis et singulis questionibus et controversiis que vertebantur et erant inter eos nomine et occasione:

[1] castri Cormonis,

[2] stratarum a Monte Crucis et Pontayba usque ad mare,

[3] mutarum que ab hominibus domini comitis et hominum suorum per mutarios domini patriarche exigebantur,

[4] iudicii et advocatie de Ronchis,

[5] cuiusdam pecunie summe pro castro Belgradi solvende,

[6] feudorum que homines et vasalli domini Alberti comitis ab eo habere tenentur et que ipsi dominus comes habet ab Aquilegensi ecclesia,

[7] dampnorum a partibus utriusque datorum,

[8] castri de Mospurch,

[9] mutarum per dominum comitem in Collibus vel alibi in dominio et iurisdictione domini patriarche impositorum de novo,

[10] advocatiarum per ipsum dominum comitem vel antecessores eius venditarum vel obligatarum,

[11] Castri Novi apud Cerolach,

[12] mansorum domini Henrici de Portis, Sigeri de Wisinwich et aliorum ministerialium domini patriarche per dominum comitem vel suos occupatorum iniuste,

[13] et ministerialium qui nati sunt ex dominabus Aquilegensis ecclesie cum ministerialibus domini comitis matrimonialiter copulatis et econverso.

Omneque dampnum et litis expensas ac interesse quod vel quas unus occasione alterius sive culpa faceret vel sustineret in iudicio sive extra inter se vicissim per stipulationem alter alteri reficere promiserunt, nec contra predicta vel aliquod predictorum per se vel alios aliquo tempore facere vel venire ratione aliqua, ingenio sive cause sub pena quatuor milium marchrum denariorum Aquilegensis monete adinvicem inter eos stipulatione promissa, quam pars que contra predicta fecerit parti ea observanti solvere teneatur et dare, et ea soluta et exacta vel non presens compromissum et laudum seu arbitrium ferendum sub eadem pena nichilominus teneant et habeant plenum robur.

(SN) Ego Henricus Civitatensis imperiali auctoritate notarius predictis interfui et rogatus scripsi in forma publica reducendo.

Critical apparatus

a) et non feriatis] iter. A.

Medieval Recollections

Arbitral award promulgated by Count Maynard IV and Gherardo of Camino in 1281 – doc. 1281_SA.

Selected Bibliography
Pio Paschini, “Raimondo della Torre patriarca d'Aquileia,” Memorie storiche forogiuliesi 18 (1922): p. 86.
Donata Degrassi, Cormòns nel Medioevo (Mariano del Friuli 1999), pp. 47–48.
Giordano Brunettin, “Una fedeltà insidiosa: La parabola delle ambizioni goriziane sul Patriarcato di Aquileia (1202-1365),” in Da Ottone III a Massimiliano I: Gorizia e i conti di Gorizia nel Medioevo, edited by Silvano Cavazza (Mariano del Friuli 2004), p. 305.
Dario Canzian, “I conti di Gorizia e l ’aristocrazia trevigiana: Politiche signorili tra l’Isonzo e il Sile (1160 c.–1320 c.),” in Da Ottone III a Massimiliano I: Gorizia e i conti di Gorizia nel Medioevo, ed. Silvano Cavazza (Mariano del Friuli 2004), p. 240.
Editor's Notes

The present instrumentum compromissi is notable for listing all the issues plaguing the relations between Patriarch Raymond and his ordained advocate, Count Albert I of Gorizia. Some of these contentions date back far into the past, for example, the issue of castle Moosburg in Carinthia, which was an apple of discord already during the age of Count Engelbert II and Patriarch Peregrine I.

The arbitrators issued their award shortly thereafter, on March 24 (see doc. 1281_SA).

How to Cite
First citation: Josip Banić (ed.), Fontes Istrie medievalis, vol. 4: A 1209 usque ad 1300, doc. 1281_PG, fontesistrie.eu/1281_PG (last access: date).
Subsequent citations: FIM, 4: doc. 1281_PG.