Pope Sergius II writes to Andrew, the patriarch of Aquileia, addressing his ongoing dispute with Venerius, the patriarch of Grado, urging patience, suggesting the convening of a general synod to address these issues, and emphasizing the need for imperial authority to finally put an end to this dispute between the two ecclesiastical sees.
Pro universis Dei ecclesiis diversa semper debemus tollerare certamina. Sic enim nos scriptura sępę admonet, dicens: “Ambulate, dum lucem habetis.”1 Nam Deoa suscepto magisterio, quod habemus divinitus attributum, ante opificis nostri oculos districtam posituri rationem erimus, si de sanctis Dei ecclesiis, quamdiu hic vivimus, negligentes vel desides fuerimus.
Et quia vestra nobis fraternitas nuper missos suos et epistolam misit pro intentione scilicet illa, quę inter vestram et Gradensem sedem hactenus manet, pro qua nostram fieri epistolam iussimus eamque per eosdem missos vestros Venerio patriarchę mandavimus, ut uterque vos simul et ille die sacro natalis beati Martini2 ad causam et intentionem vestrarum sedium perquirendam atque diffiniendam Romam debuissetis omni dilatione deposita pervenire.
Tamen, ut nihil exinde remaneat in posterum, hoc animo nostro venit consilium, ut sine auctoritate sive consensu karissimi filii nostri domni imperatoris3 hoc non debuissemus peragere. Et quia non solum vestra modo, verum etiam peneb omnes ecclesię scandala patiuntur, manda[vi]musc eidem domno imperatori, quod si ipsi libitum fuerit, adiuvante nos Christod, desiderium habemus generalem synodum congregare, quatenus ibidem quę nunc innormiter, quod cum magna contritione cordis dicimus, peragantur, confratrum nostrorum suffulti solatio correpta ac ventilata modis omnibus fiant.
Unde vos interim abstinere previdimus, quousque domnus noster imperator nobis exinde responsum mandare dignetur. Nam et Venerio patriarchę simili modo tenore mandavimus, ut usque ad tempus pro re supra dicta expectet. Tempore enim quo nos responsis imperialibus certi fuerimus, nostram ad vos epistolam destinabimus festinanter, ut quantocius ad audiendum vel ad sustinendum cannonicae nullatenus diferatis venire.
Deus enim te incolumen custodiat, reverentissime ac sanctissime frater.
a) de ed. Hirsch-Gereuth et Cessi, sed perperam. b) ex penes corr. T. c) mandamus T; mandavimus em. Hirsch-Gereuth. d) seq. hab canc. T. e) sic T.
1) Vulg., Ioh. 12:35.
2) November 11.
3) Emperor Lothar I.
As the dispute between the patriarchs of Grado and Aquileia regarding the metropolitan jurisdiction over the Istrian bishoprics did not wane following the Synod of Mantua (see doc. 827_SM and doc. 828_VP), Pope Sergius II endeavored to convene another synod, under the auspices of Emperor Lothar I, to finally resolve this long-lasting ecclesiastical conflict. However, such a synod never convened, and the dispute continued unabated.
The publication of the facsimile of T (Venice, Archivio di Stato di Venezia, Pacta e aggregati, Codex Trevisaneus, fol. 62r) is granted free of charge by Archivio di Stato di Venezia by way of the “simplified procedure” of publishing archival facsimiles (La circolare della Direzione generale archivi n. 39 del 29 settembre 2017: procedura semplificata: pubblicazioni online che perseguano finalità scientifiche o pedagogiche, non beneficino di inserzioni pubblicitarie o commerciali e non siano soggette ad accesso a pagamento).
The digital facsimile remains under the exclusive copyright of Archivio di Stato di Venezia.